De economie van Aruba groeit fors. De overheidsfinanciën tonen ook een
positief beeld. De begrotingen worden sinds 2022 tijdig vastgesteld. Echter, de
verantwoordingsinformatie blijft achter, zoals blijkt uit de te late aanlevering van zowel de
uitvoeringsrapportages als de jaarrekeningen. Dit ondermijnt het budgetrecht en de
controlefunctie van de Staten. Het CAft is positief over het ingezette verbetertraject om het
financieel beheer duurzaam op orde te brengen. Van belang is dat Aruba nu stevige stappen
zet en prioriteit geeft aan het verbetertraject.
Begroting- en verantwoordingscyclus
De ontwerpbegroting 2025 is tijdig aangeboden aan de Staten. De begroting voldoet voor zowel 2025 als
meerjarig ruimschoots aan de centrale begrotingsnorm van een overschot van minimaal 1 procent van
het bruto binnenlands product. Het CAft spreekt zijn waardering uit voor deze positieve resultaten.
Het uitvoerings- en verantwoordingsproces laat evenwel nog te wensen over. Zowel de
uitvoeringsrapportages als de jaarrekeningen worden te laat aangeleverd. Sinds eind 2022 is de
vertraging bij de uitvoeringsrapportages opgelopen tot een kwartaal. Daardoor kunnen het CAft en de
Staten het realiteitsgehalte van begroting onvoldoende toetsen en worden hiermee in de uitvoering van
hun controlerende taken belemmerd.
Aruba loopt ook ver achter met de vaststelling van de jaarrekeningen. Zo is de jaarrekening van 2019
nog niet aangeboden aan de Staten. Het is dan ook nog onduidelijk wanneer deze jaarrekening zal
worden vastgesteld.
Verbetertraject financieel beheer
Aruba werkt momenteel aan een nieuw verslaggevingsstelsel en aan de verbetering van de controle op
de inkomsten en uitgaven van het land. Het CAft hecht eraan te benadrukken dat de
verantwoordelijkheid voor goed financieel beheer breder ligt dan alleen bij de minister van Financiën.
Elke minister zal zich hiervoor op zijn of haar departement moeten inspannen. Goed financieel beheer is
van belang om te zorgen dat publieke middelen adequaat worden ingezet, zonder verspilling of misbruik.
Bovendien krijgen de Staten beter inzicht in de werkelijke financiële staat van het land. Dit is essentieel
voor een betrouwbare overheid. Zaak is dan ook dat Aruba nu snel flinke verbeterslagen weet te
realiseren.
Overheidsentiteiten
Recent heeft de Algemene Rekenkamer Aruba tekortkomingen geconstateerd in de aansturing van en
het toezicht op de overheidsentiteiten. De verantwoording bij veel overheidsentiteiten is niet op orde. De
overheid dient strikter toe te zien op de verantwoordingsplicht van de overheidsentiteiten. Gebrek aan
transparantie en verantwoording kan leiden tot toekomstige risico's. Het CAft heeft eerder aandacht
gevraagd voor het verbeteren van de verantwoording van de entiteiten zoals Serlimar en Arubus N.V.
Het CAft heeft opnieuw zijn zorgen geuit en roept Aruba op om de financiële zelfredzaamheid van overheidsentiteiten te verhogen. Implementatie van het Landsverordening Corporate Governance is in
dit kader van belang. Tot slot, het CAft constateert een toename van overheidsdiensten die op afstand
worden geplaatst zonder dat dat goed is onderbouwd.