februari 2024 – In dit digitale tijdperk, spelen media een fundamentele rol bij het tot stand komen van de publieke opinie en bij de diverse processen van politieke besluitvorming. Deze invloeden zijn echter niet altijd positief. In veel gevallen kunnen media een negatieve invloed uitoefenen op de handelingen en het politieke werk van de overheid, voornamelijk door middel van (negatieve) informatiemanipulatie. Informatiemanipulatie door de media kan zich op verschillende manieren manifesteren. De meest voorkomende is het selectief uitkiezen van nieuws, waarbij de media selecteren welk nieuws zij publiceren en welk nieuws zij links laten liggen, met het doel om een bepaalde politieke agenda te promoten of de publieke waarneming te conditioneren met betrekking tot een onderwerp in het bijzonder. Deze praktijken kunnen de werkelijkheid verdraaien en een verkeerd beeld scheppen van de gebeurtenissen.
Een andere vorm van informatiemanipulatie is het geven van een verkeerde interpretatie aan bepaalde factoren. Media kunnen de waarheid verdraaien of informatie op een misleidende manier naar voren brengen om een bepaalde opvatting te ondersteunen of een politieke persoonlijkheid in diskrediet te brengen. Dit kan afbreuk doen aan het vertrouwen dat de samenleving heeft in bestuurlijke instituties en in het politieke proces in het algemeen, en zodoende schade toebrengen aan de democratie en de rechtsstaat. Bovendien kunnen bepaalde media gebruik maken van sensationalistische of alarmerende tactieken om meer volgers te krijgen en op die manier voor meer inkomen te zorgen ten koste van integriteit en objectiviteit van informatie. Deze praktijken kunnen de politieke polarisatie erger maken en angst en wantrouwen bevorderen in plaats van mee te helpen een constructieve dialoog te creëren en naar oplossingen te zoeken.
De mogelijk negatieve invloed van de media op de politiek kan ook tot in de werkingssfeer van de sociale media doordringen. Via de sociale media is het makkelijker voor mensen met slechte bedoelingen om nepnieuws en complottheorieën te verspreiden die afbreuk kunnen doen aan politieke stabiliteit en ernstige problemen veroorzaken in de samenleving. Helaas vormt informatiemanipulatie door de media een bedreiging voor de democratie en goed bestuur. Om deze negatieve invloeden aan te pakken is het fundamenteel dat burgers op kritische wijze kijken naar waar informatie vandaan komt en ze moeten proberen na te gaan of een bepaald nieuws op waarheid berust om op die manier transparantie te helpen bevorderen op alle niveaus.
Informatiemanipulatie door de media kan ernstige gevolgen hebben voor de politiek en voor onze samenleving in zijn geheel. Het is ieders verantwoordelijkheid om integriteit en objectiviteit van informatie te verdedigen, en samen te werken aan de opbouw van een krachtige, solide en betrouwbare democratie. Het is een feit dat de media van groot belang zijn in het proces van het begrijpen van politieke handelingen van om het even welke overheid, door middel van het delen van objectieve informatie en diepgaande en relevante analyses te maken van overheidsbesluiten en –beleid. De media hebben de morele en ethische plicht om de politieke handelingen van de overheid te helpen begrijpen, door middel van het verschaffen van nauwkeurige informatie, op een kritische manier analyses te maken en ruimte te scheppen voor openbare dialogen, altijd gebaseerd op eerlijke en evenwichtige informatie.
De voornaamste doelen van de media kunnen niet vergeten worden, met name informeren, onderwijzen, vermaken, de publieke opinie bevorderen en gezonde debatten doen ontstaan. Als wij dit als basis nemen kunnen wij concluderen dat de media essentieel zijn voor de opbouw van een goed opgeleide en goed voorbereide samenleving met de capaciteit voor positieve evolutie om allerlei uitdagingen het hoofd te bieden.