De stijging van de huizenprijzen is de laatste tijd een veelbesproken onderwerp in Aruba, vooral onder stakeholders, maar ook onder mensen die hun eigen huis willen. In de publieke opinie wordt de vakantiehuurindustrie de belangrijkste oorzaak van deze stijging genoemd. De regering van Aruba heeft onlangs besloten om een grensbelasting van 7% (BB0, BAZV, BAVP) in te voeren op ingevoerde producten, waaronder bouwmaterialen, wat zorgwekkende gevolgen heeft voor de bouwsector en huizenprijzen.
De intentie om lokale leveranciers te steunen is iets heel positiefs. Maar het directe effect dat deze belasting aan de grens heeft op de bouwkosten en daarmee de huizenprijzen, kan niet worden genegeerd. Het onvermogen van bouwbedrijven en ontwikkelaars om de BBO te compenseren bij het verkopen van huizen, heeft de huizenprijzen verhoogd. De impact van de belasting op de bouwsector kan worden gekwantificeerd door te bedenken dat bouwbedrijven 80% van hun directe materialen importeren, waarvan 60% de bouwkosten zijn. Dit zou betekenen dat als de overheid een belasting van 7% op ingevoerde materialen invoert, dit een directe stijging van 5.6% van de kosten van de materialen veroorzaakt (die 80% van 7% is). Hiermee zullen de bouwkosten met 3,4% toenemen, tot 60% van 5,6%.
Deze impact is significant, vooral gezien de stagnerende lonen in Aruba in de afgelopen decennium. De hoge importbelasting, oligopolie tussen leveranciers en subcontractors, lage productiviteit en bureaucratie, zijn de echte oorzaken dat de bouwkosten in Aruba meer dan 30% hoger zijn dan in de VS, bijvoorbeeld. De impact van de belastingheffing zal dit probleem alleen maar verergeren en het moeilijker maken voor een groot deel van onze bevolking om te werken of een eigen huis te kopen.
Het is ook opmerkelijk dat het gebrek aan betaalbare huizen, in het populaire woord ‘affordable’, de afgelopen twee decennia zorgwekkend is. Initiatieven als Casbon of Caribbean Town zijn zeer positief, maar kwalificeren niet als betaalbaar huisvesting, omdat de prijzen al iets hoger zijn dan niet iedereen kan betalen. De invoering van een uitgebreid beleid voor betaalbaar huisvesting dat subsidie voor de aankoop en fiscale incentives omvat, is vertraagd. De regering van Aruba moet actie ondernemen om dit probleem aan te pakken en een oplossing te bieden die huizen echt toegankelijker maakt voor iedereen.
Het is belangrijk om op te merken dat in de VS studies uitgevoerd door het National Bureau of Economic Research, UCLA en de Universiteit van Zuid-Californië aangeven dat elke toename van 10% van Airbnb-aanbiedingen betekent dat huizenprijzen met 0,76% stijgen. Hoewel dit anders zal zijn dan de Arubaanse markt, kan het een indicatie geven van de potentiële impact die de vakantiehuurindustrie heeft op huizenprijzen. Het probleem van de toegankelijkheid van huisvesting in Aruba voor een betaalbare prijs, is al een aantal jaren een probleem. In 1995 werd een ‘Huisvestingsplan’ al geïntroduceerd, maar het was tijd voor de regering om het plan te herzien naar de huidige situatie. De eenvoudigste oplossing zou zijn dat de ontwikkelaars de BBO compenseren met overdrachtsbelasting bij verkoop. Dit is niet alleen gunstig voor en stimuleert de bouwindustrie, maar helpt ook om de stijging van de huizenprijzen te beheersen die wordt veroorzaakt door de allocatie van vakantiehuur. Het is tijd om actie te ondernemen en deze oplossing te implementeren om een duurzame toekomst voor onze huizenmarkt te garanderen.