De Raad voor de rechtshandhaving (Raad) constateert in zijn
vijfde deelinspectie dat de opvolging en uitvoering van niet (volledig) opgevolgde
aanbevelingen, met betrekking tot de grensbewaking en het vreemdelingentoezicht op Sint
Maarten, al bijna 10 jaar op zich laat wachten. De rapporten hadden primair betrekking op de
Immigratie- en grenscontroledienst (IGD).
De gevolgen van een slecht functionerende grensbewaking en vreemdelingentoezicht zijn naast
directe risico’s voor de veiligheid in de samenleving onder meer stijgende kosten voor openbare
werken, gezondheidszorg, sociale zekerheid, veiligheid en niet in de laatste plaats
overbevolking.
Een goed functionerende grensbewaking, vreemdelingentoezicht (toezicht, toelating en
uitzetting) als ook een goede grensoverschrijdende samenwerking met de Franse autoriteiten is
daarom van belang.
Opvolging aanbevelingen
De Raad voert sinds 2020 deelinspecties uit in het kader van een algehele review om de status
te bezien van de opvolging van aanbevelingen in de periode van 2012 tot 2018. De eerste vier
deelinspectierapporten werden in respectievelijk 2021 (2), 2022 (1) en 2023 (1) gepubliceerd.
De Raad heeft in zijn huidige vijfde deelinspectie een tweede vervolgonderzoek verricht naar de
eerdere rapporten over grenscontrole op het personenverkeer in Sint Maarten (2014 en 2017)
en de toelating en uitzetting van vreemdelingen in Sint Maarten (2014 en 2019). Uit de eerder
verrichte reviews bleek dat niet alle aanbevelingen waren opgevolgd.
Uit deze vijfde deelinspectie blijkt dat van de in totaal 21 aanbevelingen over de genoemde
onderwerpen, 5 aanbevelingen zijn opgevolgd, 6 aanbevelingen deels zijn opgevolgd en 10
aanbevelingen niet zijn opgevolgd.
Stand van zaken compliance percentage
De compliance percentages vertonen een geringe verbetering. Die van het rapport over de
grenscontrole op het personenverkeer tonen een kleine vooruitgang in de mate van opvolging
van de aanbevelingen gezien het feit dat het compliance percentage is gestegen van 32.1%
naar 40.6%. Die van het rapport over de toelating en uitzetting van vreemdelingen laten een
lichte vooruitgang zien in de mate van opvolging van de aanbevelingen doordat het compliance
percentage is gestegen van 25% naar 33.3%.
De stand van zaken in breder perspectief
Grensbewaking en vreemdelingentoezicht zijn van groot belang voor de rechtshandhaving op
Sint Maarten. De IGD is verantwoordelijk voor de uitvoering van de grensbewaking en het
vreemdelingentoezicht op Sint Maarten. De Raad is van mening dat een belangrijk knelpunt bij
de IGD de afgelopen jaren het gebrek aan continuïteit is geweest.
Door de vele wisselingen in management, wisselingen in het beheer van de organisatie en
personeelswisselingen ontbrak het aan structuur en sturing waardoor de organisatie
grotendeels stuurloos was. Hierdoor is er veel tijd en energie verloren gegaan in een periode
waarin ontwikkeld en verbeterd had moeten worden. Andere, bekende en ook in dit
deelonderzoek terugkerende, knelpunten betreffen het ontbreken van randvoorwaarden van
financiële en personele aard en beleidsondersteuning bij de IGD.
Over de gehele linie kan als gevolg van het voorgaande worden gesteld dat een te groot deel
van de aanbevelingen, waaronder een aantal belangrijke randvoorwaarden (in de categorieën
personeelsbeleid, inrichtingsplan/functiehuis, beleid en wettelijk kader) nog steeds niet of
slechts gedeeltelijk zijn opgevolgd.
Deze aanbevelingen betreffen aspecten van structurele aard. Daarmee bedoelt de Raad onder
andere aspecten die aan de basis van een goed opgebouwde en functionerende organisatie
liggen. In eerdere rapporten van de Raad worden deze aspecten ook genoemd als factoren die
door de gehele keten in meer of mindere mate knelpunten vormen voor verdere ontwikkeling.
Met andere woorden, zonder verandering hierin, zit structurele verbetering er niet in.
De Raad constateert dat de opvolging en uitvoering van de niet (volledig) opgevolgde
aanbevelingen inmiddels al bijna 10 jaar op zich laat wachten. Gezien het maatschappelijke
belang dat zij vertegenwoordigen roept de Raad de minister van Justitie daarom op opvolging
van deze aanbevelingen, met voortvarendheid, ter hand te nemen.
Het volledige inspectierapport en alle andere publicaties van de Raad zijn digitaal beschikbaar
op de website: www.raadrechtshandhaving.com.
